پوشش گروههای هدف
ارتقاء بهداشت دهان و دندان جامعه مستلزم دسترسی آسان مردم به مراقبتهای اولیه بهداشت دهان و دندان و امکان استفاده از خدمات اولیه می باشد . از آنجائیکه ارائه خدمات برای کلیه افراد جامعه امکان پذیر نمی باشد لذا گروههای خاصی از جامعه به عنوان گروه هدف انتخاب شده اند این گروهها شامل:
- مادران باردار و شیرده
- کودکان زیر 7 سال
- کودکان 7 تا 14 سال
مادران باردار و شیرده
در هر خانواده مادران نقش مهمی در بهداشت عمومی خانواده و همچنین بهداشت دهان و دندان خانواده دارند.
- مادران چه به عنوان افرادی که الگوی رفتاری فرزندانشان هستند و کودکان به طور غیر مستقیم رفتارهای بهداشتی مادرانشان را تقلید می کنند نقش بسزایی در بهداشت دهان و دندان یک جامعه ایفا می کنند.
- شیوع بیماریهای دهان و دندان در دوران بارداری بعلت تغییرات هورمونی افزایش می یابد.
- تغذیه در زنان باردار برای حفظ سلامت دندانهای آنها و همچنین دندان های جنین اهمیت بسزایی دارد.
- آگاهی مادران در زمینه بهداشت دهان و دندان خود و چگونگی مراقبت از دندانهای شیری کودکان بسیار مهم است.
برای حصول اطمینان به نتایج بالا تدابیر زیر در نظر گرفته شده است:
- همراه با سایر مراقبتهایی که از مادر باردار در هر جامعه انجام می گیرد وضعیت بهداشت دهان و دندان وی نیز بررسی شود.
- بجز موارد ارجاع لازم است دندانهای هر مادر باردار حداقل یکبار در دوران حاملگی توسط دندانپزشک یا بهداشتکار جهت پیشگیری از ناراحتی های لثه جرمگیری گردد.
- بهتر است در اولین مراجعه مادر ، روش صحیح مسواک زدن و نخ کشیدن دندانها ، استفاده مناسب از مواد قندی ، تغذیه مناسب و رعایت بهداشت دهان و دندان آموزش داده شود.
- تقریبا پس از زایمان هنوز شرایط دهان مادر شبیه دوران بارداری است و چون بسیاری از پوسیدگی های دندانی در دوره بارداری معالجه نمی شود لازم است برای کلیه مادران پس از زایمان مراقبتهای ذکر شده انجام پذیرد.
بهترین زمان ارائه خدمات دندانپزشکی به مادران باردار سه ماهه دوم بارداری و ترجیحا در ماه پنجم می باشد.
کودکان زیر 7 سال و 14-7 سال
بیماریهای دهان و دندان به علت روش های غلط تغذیه نوزاد (شیشه شیر ) شیوع پوسیدگی دندان در کودکان و همچنین به علت عادات تغذیه ای نادرست (مصرف مواد قندی ) از کودکی شکل گرفته و بصورت یک عادت تا بزرگسالی می یابد و نه تنها دندانهای شیری بلکه دندانهای دایمی را نیز گرفتار خواهد کرد.
لذا:
- اهمیت دندانهای شیری در سلامت کودک و نقش مهم آنها در نحوه رویش و حفظ سلامت دندانهای دایمی
- عادت دادن کودکان به رعایت بهداشت دهان و دندان از سنین کودکی و نحوه صحیح مسواک زدن
- آشنایی با تغذیه مناسب و آموزش مصرف مواد فلوریددار
- فلوراید تراپی کودکان زیر 6 سال و استفاده از دهانشویه سدیم فلوراید در مدارس از نکات مهم برنامه های پیشگیری اولیه در کودکان می باشد.
► خدمات دندانپزشکی که در مراکز دولتی ارائه می گردد شامل :
- حذف دندان عفونی یا کشیدن دندان
- ترمیم دندان بدون اندو ( عصب کشی)
- جرمگیری
- پالپتومی دندان شیری
- فیشورسیلانت دندان (شیارپوش)